هراس های اجتماعی در نوجوانان

علی سال اول دبیرستان است و اصلا علاقه ای به مدرسه رفتن ندارد.او فکر می کند چون اهل روستا است با هم کلاسی هایش که اکثرا شهری هستند فرق دارد.او نگران لهجه اش،وضع ظاهرش و هرچیزی که بتوانید فکرش را بکنید است و هراس دارد.والدین او به دلایل مالی نمی توانند برای او لباس های شیک بخرند و این مسئله در کلاس آن ها بسیار مهم است.این هراس علی را ناراحت کرده است.

متفاوت بودن باعث بروز ترس می شود

علی با آن که دانش آموز قدیمی مدرسه بود اما مانند دانش آموزان جدید احساس غریبی می کرد.او بعد ازگذشت چند ماه،حالا صبح ها از رفتن به مدرسه می ترسد و اضطراب دارد.او هر روز در این فکر است که دیگران چه عکس العملی نسبت به متفاوت بودن او نشان می دهند؟یک بار در مدرسه،آن قدر ترسش شدت گرفت که از اتوبوس پیاده شد و دوباره به سمت خانه برگشت.والدین او سعی می کنند به او قوت قلب بدهند اما این حرف ها فایده ای ندارد.

بدن ما ترس را احساس و نسبت به آن واکنش نشان می دهد.

با گذشت زمان،علی دچار علائمی همچون:اختلال خواب،معدع درد،سرگیجه و ….شد.او بارها مجبور شد که به دلیل حالت تهوع و سرگیجه کلاس درس را ترک کند.او همیشه از امتحان شفاهی می ترسد.چون فکر می کند که شاگردان متوجه لهجه و دستپاچگی او می شوند.او داعما با خودش فکر می کند:حتما همه متوجه لرزش من می شوند.حتما دیگران فکر می کنند که من چیزی یاد نگرفته ام.در صورتی که او حسابی درس خوانده است.

او نمرات بدی گرفت وبه خاطر همین دچار ترس و اضطراب بیشتری شد.والدین او نگران شدند و به یک متخصص جهت مشاوره مراجعه کردند.پس از آزمایش،مشخص شد که او از هوش بالایی برخوردار است و مشکلات آموزشی او از کمی استعداد نیست.روان شناس پیشنهاد کرد تا یک دوره ی روان درمانی را بگذراند و به مرور زمان او توانست یاد بگیرد که چطور به افراد نزدیک شود.

مشکلات او به این دلیل افزایش یافته بود که خودش را از جمع کلاس به دلیل ترس از عدم پذیرش دیگران کنار کشیده بود و فکر می کرد دیگران او را طرد می کنند.

راضی نگه داشتن همه ممکن نیست.

افرادی که ترس از جامعه دارند،می خواهند همه را راضی نگه دارند تا از انتقاد آن ها در امان باشند.نتیجه ی این کار رامی توان در کم شدن اعتماد به نفس فرد جویا شد.این گونه تفکرات باعث به وجود آمدن ترس های اجتماعی بیمارگونه ای می شوند که به (فوبیای اجتماعی)مشهورند.

تعریف فوبی اجتماعی

این فوبی یعنی افراد دچار ترس شدید از زیر نگاه دیگران بودن،مورد انتقاد قرار گرفتن و یا ترس از رفتاری که موجب تحقیر و شرمندگی شود دارند.این ترس شامل هراس فرد از نگاه دقیق و توجه دیگران است.اما برعکس،این فوبی ترس از ورود به تراکم جمعیت را در بر نمی گیرد،جمعیتی که نزدیکی به هریک از افراد آن ممکن است برایش ایجاد ترس کند.

درکنار این اتفاقات علائمی بروز پیدا می کند که در صورت فرد و بدنش مشخص است:

سرخ شدن چهره

لرزش

عرق کردن

گریه کردن

ایجاد مشکل در صدای فرد

و غیره….

دردهای جسمانی مربوط به ترس های اجتماعی،نشانه ی مشخص مهمی هستند که باعث تمایز این ترس ها از یک کم رویی ساده می شوند.این علائم برای بسیاری از افراد مبتلا به ترس های اجتماعی ،بیانگر مشکلات اصلی آن هاست.

تنوع ترس های اجتماعی

این ترس ها می توانند در شرایط مختلفی خود را نشان دهند از جمله:

_در حضور دیگران

_هنگام سخنرانی برای جمع

_موقع آشنا شدن با فرد غریبه

_هنگام کنفرانس در کلاس

_اگر میزهای وسط رستوران را هنگام نشستن انتخاب کند

_در یک مصاحبه ی استخدامی شرکت کند

_در صورت وجود تبعیض،برای گرفتن حقش مجبور باشد مبارزه کند

_از توالت های عمومی بخواهد استفاده کند

_با افراد مقتدر مواجه شود

_در امتحان و یا مسابقه ای شرکت کند

و غیره….

توجه داشته باشید که یک فرد خجالتی و کمروتا حد ممکن از قرار گرفتن در مرکز توجه پرهیز می کند اما وقتی از او خواسته شود ،می تواند این وضعیت را تحمل کند.مثلا کنفرانس دادن

اما یک فرد مبتلا به ترس اجتماعی در اکثر موارد ،از قبل مریض می شود و یا شرایط را با ترس زیاد تحمل و یا خراب می کند.این ترس ناشی از عدم اطمینان آن ها به خودشان می تواند تا آنجا پیش برود که افراد مبتلا تصور کنند دیگران دائما درباره ی آن ها حرف می زنند یا آن ها را به چشم دیگری نگاه می کنند.

این ترس ها چگونه تقویت می شوند؟

معمولا وقتی اتفاقی مهم مانند مورد تمسخر واقع شدن توسط همسالان و یا دیگران اتفاق می افتد،این احساس ترس بیشتر خودش را نشان می دهد.ترس از عدم پذیرش باعث می شود انتظار و توقع عملکردی فرد از خودش بیش از حد ممکن بالا برود ،طوری که او دائما خود را مورد انتقاد قرار داده و دیگران را به خود ترجیح دهد.این ترس ها اغلب به خاطر نگرش های غلط افراد شکل می گیرند که به درک غلط و اشتباه از دنیای پیرامون منجر می شود.

چند راهبرد برای کنترل و بهبود ترس های اجتماعی

یک روش گفتگوی درمانی در درمان اضطراب اجتماعی بسیار موثر است که به آن درمان رفتاری شناختی می گویند.یک مشاور به فرد کمک می کند تا افکار و اعمال منفی خود را شناسایی کند.درمان رفتاری شناختی برای بهبود این ترس ها تا حدی به معنای نوشتن تکلیف است.یعنی افکاری را که منجر به اضطراب زیاد می شوند نوشته می شوند.

بخش دیگر درمان ترس اجتماعی تکنیک های آرامش بخش است که با این روش ها افراد احساس بهتری خواهند داشت.ترکیبی از دارو و درمان رفتاری شناختی بهترین راهکار درمان برای ترس اجتماعیست.

همچنین شما می توانید با چند تغییر کوچک در عادات خودتان حالتان را بهتر کنید.از مصرف کافئین،داروهای بدون نسخه و حتی داروهای سرما خوردگی اجتناب کنید چون این داروها علائم اضطراب را تشدید می کنند.

سعی کنید استراحت کافی داشته باشید و غذاهای سالم مصرف کنید.حتما ورزش کنید.دمنوش های گیاهی با خواص آرامش بخش بودن را هم جدی بگیرید،نوشیدن آن ها در حفظ آرامش شما بی تأثیر نیست.برای پاسخ به هرگونه سوال دراین باره، شما می توانید به درمانگران ما در مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی مهرایران مراجعه فرمایید.