عصب کشی یا روت کانال تراپی ( درمان ریشه دندان ) ، درمانی است که طی آن پالپ (عصب دندان) ملتهب یا عفونی از دندان خارج شده و جای آن با موادی زیست سازگار با عنوان گوتا پرکا پر میشود.
چه چیزی باعث درد عصب دندان میشود ؟دندان درد میتواند علل گوناگونی داشته باشد :
• پوسیدگی وسیع دندان
• پر کردگی های وسیع قدیمی دندان
• ترک در دندان
• سایشهای شدید دندانی
• بعضا عفونت عصب دندان ( عفونت عصب دندان ممکن است بدون درد باشد.)
• آبسه دندان
آنچه که در اصطلاح عموم با عنوان« به عصب رسیدن دندان »موسوم است، معمولا التهاب ناشی از پوسیدگی وسیع دندان است.
علایم درگیری عصب دندان
درد دندان به عصب رسیده، معمولا ضرباندار و غیر قابل تحمل است.
معمولا درد شبانه دندان از علایم بارز آن است.
درد دندان به عصب رسیده بدون مصرف مسکن، آرام نمیگیرد و بعضا با مصرف مسکن هم آرام نمی شود.
مورد دیگری که از علایم دندان به عصب رسیده است ، حساسیت دندان به سرماست. به طور مثال بیمار اعلام میکند که با خوردن آب سرد ، دندان درد بلا انقطاعی میگیرد که نیم ساعت یا یک ساعت آزار دهنده است و بعضا باید مسکن مصرف کند تا درد دندان آرام گیرد.یکی دیگر از علایمی که نشان دهنده این است که دندان نیاز به عصب کشی ( روت کانال ) دارد حساسیت به گرماست. که این مورد ۱۰۰٪ نشاندهنده دندان عفونی است که نیاز به عصب کشی و روت کانال دارد.
حساسیت به ضربه و لمس هم میتواند از علایم درگیری عصب دندان باشد.
اما بسیاری از موارد دندان به هیچ عنوان درد ندارد و دندانپزشک فقط با مشاهده گرافی بیمار متوجه میشود که پوسیدگی در حدی وسیع است که پالپ دندان را درگیر نموده است.
گاهی نیز دندان مدتی درد شدید داشته و درد خوب شده و فرد فکر میکند که دندانش خوب شده، در حالی که عصب دندان از بین رفته و در واقع دندان عفونی شده است و مدتی بعد این عفونت خاموش به صورت آبسه و درد بروز خواهد کرد.
آیا عصب کشی دندان ، درد دارد ؟
اگردندانپزشک موفق به ایجاد بی حسی عمیقی در ناحیه مدنظر بشود هیچ گونه دردی در حین مراحل درمان رخ نخواهد داد.در ایجاد این بی حسی عمیق ،تبحر دندانپزشک نقش مهمی ایفا می کند.یک دندانپزشک توانا از تکنیک های متنوعی استفاده می کند همچنین آگاهی ازدانش و علم روز استفاده از داروهای بی حسی جدید به او در این امر کمک می کند . متاسفانه اکثر مراجعین خاطره خوبی از درمان های خود ندارند که این موضوع دلایل گوناگونی دارد که اکثر قریب به اتفاق این علت های درد در درمان های گذشته(تصوراتی مثل”دندان های من کلا بی حس نمیشود”) ، توسط یک دندانپزشک ماهر قابل کنترل بوده و جای نگرانی ندارد.
آیا بعد از عصب کشی ،دندان درد دارد ؟درد بعد از عصب کشی دندان، در روزهای اول میتواند طبیعی باشد. علت این درد التهاب ناشی از درمان می باشد.
برای بسیاری از مراجعین این سوال مطرح می شود که اگر اعصاب دندان من خارج شده اند،پس علت این درد چیست؟ در واقع درد حاضر توسط اعصاب موجود در زیر دندان و اعصاب فک مخابره می شوند و ناشی از آغاز پروسه بازسازی بدن و ماحصل درمان می باشد.
مراحل عصب کشی دندان
دندانپزشک بعد با بررسی عکس رادیوگرافی دندان ( عکس حدود ریشه و میزان پوسیدگی و وجود یا عدم وجود ضایعات دور ریشه را نشان میدهد) اطلاعات لازمه را کسب می کند و براساس این اطلاعات،نقشه حرکت درمانی خود را مشخص نموده ، درمان راکه شامل مراحل زیر است، آغاز می کند:
۱. برداشتن پوسیدگیها و تهیه حفره دسترسی به عصب دندان
۲. تعیین طول ریشه ( به کمک دستگاه اپکس فایندر و یا به کمک رادیوگرافی )
۳.پاکسازی کانال دندان به کمک فایلهای دستی و یا روتاری ) استفاده از فایل روتاری که سیستم هایی بسیار پیشرفته هستند، باعث کاهش قابل ملاحظه درد بیمار و کوتاه شدن زمان انجام درمان میشود.
۴. خشک کردن کانال و مطمئن شدن از پاکسازی کامل تمام طول ریشه توسط عکس.
۵. پر کردن فضای کانالهای ریشه دندان به کمک ماده ای به نام گوتاپرکا.
طریقه عصب کشی دندان با کمک دستگاه اپکس فایندر و فایلهای روتاری، میتواند علاوه بر افزایش کیفیت و سرعت کار ، باعث کاهش درد بعد از عصب کشی نیز بشود.و مفتخریم که بگوییم در مطب ما کلیه مراحل عصب کشی با استفاده از همین روش انجام میپذیرد.
عصب کشی مجدد دندان
گاهی عصب کشی اولیه ناقص بوده و کل طول ریشه در درمان قبلی به خوبی پاکسازی نشده است (. گاهی عصب کشی عالی بوده اما به عللی دندان عفونی شده)، که درمان عفونت دندان عصب کشی شده ، همین عصب کشی مجدد و گاهی همراه با جراحی پری اپیکال است. پوسیدگی ثانویه نیز که زیر پر کردگی دندان عصب کشی شده بوجود آمده است و تصمیم داریم بر فرض آن دندان را روکش کنیم، از موارد نیاز به عصب کشی مجدد میباشد.چرا که میکروبهای موجود در پوسیدگی ممکن است از طریق کانال ریشه به انتهای ریشه دندان برسد و منجر به عفونت ریشه دندان عصب کشی شده بشود.
عصب کشی دندان عفونی چه تفاوتی با عصب کشی دندان زنده دارد ؟
دندانهای عفونی منبع رشد باکتریهای بی هوازی هستند. اصولا این باکتریها خطرناکند چون مقاومند و در شرایط بدون اکسیژن به راحتی زندگی میکنند و تکثیر میشوند. پس عصب کشی دندانهای عفونی باید با تمهیدات ضدعفونی و ضد باکتریایی بیشتری درمان شوند. فالوآپ و پیگیری بهبود شرایط در ای موارد الزامیست.
علت درد دندان عصب کشی شده بعد از چند سال چیست ؟
۱. عصب کشی ناقص قبلی
۲. عفونت دندان عصب کشی شده بعلت پوسیدگی و…
۳. ترک یا شکستگی در دندان عصب کشی شده
راه حل انجام درمان مجدد ریشه ممکن است کمی طولانی‌تر و پیچیده‌تر از عصب‌کشی اولیه ساده باشد. هدف از درمان مجدد برطرف کردن تمام مشکلات قبلی ایجاد شده، باقی مانده و حل نشده است. شناسایی و حل این موارد نیاز به مهارت بالایی دارد. تعداد جلسات و زمان آن‌ها بیشتر است (که بالطبع بر هزینه درمان هم تاثیر می‌گذارد) و شما در بین جلسات درمان و بعد از درمان ممکن است بیشتر از عصب‌کشی ساده، مشکلات و ناراحتی‌های بعد از درمان (مانند درد و تورم) داشته باشید. ولی هیچ کدام از این مشکلات مانعی بر سر اینکه شما دندان خود را با درمان مجدد ریشه نجات دهید و مجبور به کشیدن آن نشوید، ایجاد نمی‌کند! به خاطر داشته باشید وقتی درمان مجدد ریشه برای دندان شما لازم شد، تنها جایگزین درمانی آن، کشیدن دندان و جایگزینی آن با ایمپلنت یا سایر انوع پروتز، (در صورت وجود امکان برای انجام این درمان‌ها) ا ست.
مراقبت های بعد از درمان ریشه دندان
شکستن دندان عصب کشی شده ، یکی از عوارض شایع عصب کشی دندان است. علت شکستن این دندانها، میتواند متنوع باشد.از ضعیف شدن دندان بعلت برداشتن حجم وسیعی از بافت دندان که در اثر پوسیدگی و…. برداشته شده تا خشک شدن دندان بعلت زنده نبودن آن.
عمر دندان عصب کشی شده ،به چه مسایلی مرتبط است؟
۱. مهارت دندانپزشک شما در درمان روت کانال تراپی
۲. مهارت دندانپزشک شما در ترمیم و بازسازی تاج
۳. رعایت بهداشت دهان توسط بیمار
۴. میزان تخریب دندان قبل از شروع درمان
۵. نوع و وسعت عفونت دندان قبل از شروع درمان
آیا دندان عصب کشی شده باید روکش شود ؟تصمیم گیری در این مورد با نظر دندانپزشک و بر اساس میزان دندان سالم باقی مانده می باشد. روکش دور تا دور دندان را میگیرد و از آن در برابر نیروهای عمودی و طرفی شکننده جلوگیری میکند.البته روکش دندان عصب کشی شده نیاز به مراقبت بیشتری دارد. چراکه دندان دیگر زنده نیست که در صورت بروز پوسیدگی مجدد ، درد بگیرد و زنگ خطر باشد.پس رعایت بهداشت بالا و چک آپ سالانه این دندانها واجب است.
تعرفه عصب کشی دندانهزینه عصب کشی دندان ، با توجه به تعداد کانالهای دندان(همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید هردندان دارای تعداد کانال های متفاوتی است)،شکل و فرم ریشه، موقعیت دندان در دهان و انجام آن توسط متخصص درمان ریشه و یا دندانپزشک متفاوت است.
در نظر داشته باشید که هزینه درمان ریشه به غیر از هزینه بازسازی تاج ، که شامل ترمیم بازسازی تاج(بیلدآپ) با یا بدون روکش ، می باشد.