برخی علایمی که در مخاط دهان مان می بینیم، بسیار مهم هستند و حتما باید به آن ها توجه کنیم.
به ویژه ضایعات در نواحی که در تصویر دیده می شوند نیازمند بررسی فوری توسط دندانپزشک متخصص بیماری های دهان دارد.
در موارد زیر، مراجعه ی به موقع به متخصص بیماری های دهان کمک مهمی به درمان مشکلات احتمالی می کند.بسیاری از مواقع این ضایعات پس از دو هفته توسط مکانیسم دفاع طبیعی بدن خود به خود بهبود می یابند اما مواردی وجود دارد که این ضایعات باقی مانده که حتما نیازمند بررسی تخصصی است.
تغییر رنگ سفید در مخاط دهان
با توجه به این که رنگ طبیعی در دهان معمولا صورتی است، باید حتما به این تغییر رنگ دقت کرده و برای پیگیری به متخصص بیماری های دهان مراجعه کنیم تا علل احتمالی هرچه زودتر مشخص شود.
دهان محیطی است متشکل از اندام و بافت های گوناگون که هر کدام وظایف خاص خود را دارند.
تمام قسمت‌های داخل دهان ما به رنگ تقریبا صورتی است و در بعضی مناطق، کمی قرمزتر به نظر می رسد که ناشی از عروق خونی بیشتر در آن نواحی است.
این تغییر رنگ، می تواند به دلایل زیر باشد:
- می تواند باقیمانده غذا و مواد گوناگون در داخل دهان باشد.
- بر اثر بعضی بیماری های اتوایمیون حاصل شده باشد
- واکنشی از نوع حساسیت به مواد دندانپزشکی باشد
- واکنشی از نوع حساسیت به داروهای مصرفی باشد
- علت ناشناخته داشته باشد
به طور طبیعی میکروارگانیسمی به نام “کاندیدا” در دهان وجود دارد که نوعی قارچ است و به وسیله سایر میکروب های دهان کنترل می شود. اگر تعادل میان این میکروب ها به هم بخورد، قارچ‌ها می توانند رشد کنند(تعدادشان زیاد شود) و موجب ایجاد عفونت در دهان یا سایر قسمت های گوارشی شوند.این افزایش تعداد، عارضه‌ای به نام “کاندیدیازیس” ایجاد می کند که در کودکان به “برفک دهان” معروف است، ولی مختص کودکان نیست و افراد بالغ به دلایل متعدد می توانند به آن مبتلا شوند.
عوامل ایجاد ضایعات سفید رنگ در دهان:
برفک دهان
برفک، اغلب دهان کودکان را درگیر می کند. نخستین اقداماتی که شما می توانید انجام دهید:
اگر کودک از خوردن غذا خودداری می کند، دهان او را بررسی کنید و در صورت مشاهده نواحی سفید رنگ، سعی کنید آن را با دستمالی تمیز پاک کنید. اگر این لکه‌ها به راحتی پاک نمی شوند و یا مخاط زیر آن ها قرمز و ملتهب است و یا خونریزی می کند، کودک به احتمال زیاد مبتلا به برفک دهان است.
دوم اینکه از دادن غذاهای ادویه دار به کودک پرهیز کنید و تمام غذاها را به خوبی خنک کنید. ماست بهترین غذایی است که می توانید به کودک خود بدهید.
مراجعه به متخصص بیماری های دهان برای تشخیص قطعی و تجویز داروی ضد قارچ نیز توصیه می شود.
لیکن‌پلان
“لیکن‌پلان” ضایعه ای است که انواع گوناگونی دارد و بر اساس نوع آن، برخورد متخصص با این بیماری تفاوت خواهد داشت. این ضایعه ضایعه‌ای است که معمولا دو طرف دهان، برای مثال گونه چپ و راست را درگیر می کند و می تواند همراه با سوزش یا بدون سوزش باشد.
لیکن پلان ضایعه ای است که حتما باید از سوی متخصص بیماری های دهان مورد بررسی قرار گیرد تا بر اساس نوع آن، کنترل شود.
لکوپلاکیا
لکوپلاکیا ضایعه دیگری است که به صورت ناحیه ای سفید اغلب در دهان مشخص میشود. سیگار یکی ازدلایل مهم ایجاد این ضایعه است و حتما باید از سوی متخصص بیماری های دهان بررسی شود.
داشتن دندان مصنوعی
گاهی دیده می شود، کسانی که دندان مصنوعی دارند، در بعضی نقاط داخل دهانشان (جایی که دندان مصنوعی قرار می گیرد)، سفیدی دیده می شود که به علت زدگی یا اصطکاک ناشی از دندان مصنوعی است که حتما باید مورد بررسی قرار گیرد.
زخم در مخاط دهان
زخم در هر منطقه ای از دهان می تواند روی دهد،مثلا کناره های طرفی زبان یا کف دهان یا هر نقطه ی دیگر دهان.در این مورد هم مراجعه ی به هنگام به متخصص می تواند اهمیت زیادی در تشخیص و درمان داشته باشد.
زخم ها علل گوناگونی دارند.شایعترین علت زخم،ضربه یا آسیب به بافت دهان است.ممکن است یک ضربه به دهان باعث زخم شده باشد. مثلا گاز گرفتگی که معمولا بعد از ۱۰ روز تا ۲ هفته خوب می شود و اهمیت خاصی ندارد ولی اگر بیشتر از این مدت بماند، حتما مراجعه ضروری است.
آفت هم جزو زخم های شایع هستند که به خصوص در کسانی که استرس بیشتری دارندو زمینه خانوادگی آن را دارند،بیشتر دیده می شود.
برجستگی در مخاط دهان
بعضی از این برجستگی ها سال ها با شما است و اندازه شان هم تغییری نکرده است، در عین حال که این نوع می تواند چندان مهم نباشد ولی معاینه ی آن ضروری است.
تاول درمخاط دهان
اگر که تاول بزرگ یا کوچکی در دهان ایجاد میشود که بعد از یک مدت کوتاهی پاره می شود و می تواند احساس سوزش ایجاد کند، این ها یک دسته بیماری های خاصی هستند که گاه علایم پوستی هم دارند. مراجعه ی به موقع می تواند در درمان سریع این بیماری ها هم مهم باشد.
قرمزی در مخاط دهان
این قرمزی می تواند ناشی از حساسیت باشد؛ مثلا خمیر دندان مورد استفاده خود را عوض کرده ایم، بعد از مدتی می بینیم رنگ لثه یا مخاط دهان قرمز شده است.
همچنین ممکن است با خوردن غذا یا آشامیدنی داغ سوختگی مختصری در مخاط ایجاد شود که این موارد معمولا با حذف این عوامل برطرف می شود.
گاهی هم می بینیم قرمزی بدون علت ایجاد شده که مراجعه ی به هنگام می تواند از شرایط متعاقب آن پیشگیری کند.
گاهی می بینیم زیر دندان مصنوعی قرمزی ایجاد شده که در اکثر مواقع با سوزش همراه است. معمولا در این مورد قارچ ایجاد کننده ی این قرمزی است و با معاینه و درمان به موقع، این مورد رفع می شود.
گاهی بعد از خوردن آنتی بیوتیک این قرمزی در دهان ایجاد می شود که دلیل این هم بیشتر قارچ داخل دهانی است که با تجویز صحیح ضد قارچ ها درمان می شود.
سوزش منتشر یا سوزش نقاط خاصی از دهان (مثل زبان)
که دلایل متعددی می تواند داشته باشد؛ مثلا دیابت و یا قارچ به خصوص قارچ های زیر دندان مصنوعی.
در مواردی هم علل روحی و روانی عامل آن است.
درمان سندرم سوزش دهان:
بسیاری از مواقع علاوه بر درمان موارد شناسایی شده، به درمان عامل روحی یا عصبی نیز نیازمند است.تشخیص توسط متخصص بیماری های دهان انجام پذیرفته و گاهی از متخصص مغز و اعصاب، مشاوره گرفته می شود.
در ادامه چند راه حل ساده که درمنزل می توانید انجام دهید، نشان داده شده است:
